«Αιέν Αριστεύειν» ή «Αιέν χειροτερεύειν» του Ιωάννη Κρασσά

     Επί του εμβλήματος του ΓΕΕΘΑ αναγράφεται η Ομηρική φράση από την Ιλιάδα  (Λ,784) «Αιέν αριστεύειν». Ολόκληρη ο στίχος αναφέρει: «Αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων, μηδέ γένος πατέρων αισχυναίμεν», που σημαίνει: «Πάντα να είσαι πρώτος και ανώτερος  από τους άλλους και μην ντροπιάζεις την γενιά των προγόνων». Με την φράση αυτή εκφράζεται η βαθιά ριζωμένη, φυλετική επιθυμία των ανθρώπων της ομηρικής εποχής, για απόλυτη προσωπική διάκριση και υπεροχή. Τη συμβουλή «αιέν αριστεύειν» δίνει ο Πηλέας στον γιο του Αχιλλέα όταν φεύγει για την εκστρατεία εναντίον της Τροίας. Το παράγγελμα αυτό έγινε το θεμελιώδες ηθικό ιδανικό σε ολόκληρο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Πολύ σωστά έχει τοποθετηθεί επί του εμβλήματος του επιτελείου το οποίο προΐσταται των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας.

     Η προτροπή προς το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων να επιδιώκουν να είναι άριστοι αποτελεί το θεμέλιο για...
την επιτυχή εκτέλεση της αποστολής τους. Η επιβράβευση του αρίστου τον ενισχύει ηθικά και ψυχικά, για να συνεχίσει να προσπαθεί για το καλύτερο. Όταν αφαιρείς το κίνητρο της διάκρισης, τότε ενεργείς ισοπεδωτικά. Η ισοπέδωση δημιουργεί τις μεγαλύτερες αδικίες, γιατί ευθυγραμμίζει  την κλίμακα αξιολόγησης, αγνοεί τους κόπους και την προσπάθειες  και επιβραβεύει τις μετριότητες. Ο πιο γρήγορος τρόπος να σκοτώσεις το πνεύμα ενός ανθρώπου, είναι να του ζητήσεις να είναι μέτριος στη δουλειά του. Χωρίς το πνεύμα ο άνθρωπος ενεργεί σαν το ζώο στο μαγκανοπήγαδο.  Όταν το βάθρο του νικητή του αγώνα της ζωής έχει μόνο ένα σκαλί, αυτόματα καταργεί την έννοια τις προσπάθειας. Οι  άνισες  περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις των στρατιωτικών τραυμάτισαν  περισσότερο από όλα τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπεια, εκείνων των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών οι οποίοι επέλεξαν να κάνουν καριέρα στηριζόμενοι στις ικανότητες και στον ιδρώτα τους.  Αυτό θα έχει σαν  επακόλουθο την υποβάθμιση της ποιότητας του παραγομένου έργου.

     Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν ρωτήθηκε ποιον θα  χρήσει διάδοχο του απήντησε: «Τω κρατίστω», που σημαίνει τον καλύτερο. Γι’ αυτό τον λόγο ο Αλέξανδρος ήταν μοναδικός και μέγας. Στις δύσκολες περιστάσεις απαιτείται η λήψη δύσκολων αποφάσεων. Εκεί φαίνεται  από τι μέταλλο είναι φτιαγμένος ο καθένας. Θα είχαμε αποφύγει την οικονομική κατάρρευση, εάν εμποδίζαμε την ηθική κατάπτωση που προηγήθηκε. Αντί να επιλέξουμε τους καλύτερους, προτιμήσαμε αυτούς που μας συνέφεραν. Οδηγός μας ήταν η άνευ κόπου ανταμοιβή. Η κοινοβουλευτική μας δημοκρατία στηρίζεται στις επιλογές των πολιτών για την ανάδειξη των κυβερνώντων. Αποδείχθηκε ότι δεν είναι εύκολο να επιλέγεις τον ικανότερο. Υπάρχει κάτι πολύ πιο σημαντικό από την ικανότητα και αυτό είναι η δυνατότητα να την αναγνωρίζεις. Σ’ αυτό το θέμα αποδειχθήκαμε μοιραίοι, γιατί εκτός του ότι δεν μπορούσαμε να  αναγνωρίσουμε τους καλύτερους, επιπλέον δεν θέλαμε να μας κυβερνούν.

     Στο στρατό όμως η επιλογή των αρίστων δεν είναι αποτέλεσμα επιλογής της πλειοψηφίας αλλά απόφαση της ηγεσίας. Η ισοπεδωτική αντίληψη στις αποδοχές,  επί  της ουσίας καταργεί το κίνητρο της αριστείας. Σ’ αυτή τι ζωή όμως όλα, μα όλα,  έχουν το τίμημα τους και τα δάκρυα μας δεν θα φτάνουν για να απαλύνουν τον πόνο που θα βιώσουμε. Σαν λαός έχουμε κλάψει πικρά πολλές φορές όχι μόνο για τις συμφορές που μας βρήκαν, αλλά και για την αδυναμία μας να αποφύγουμε τα λάθη μας. Η αριστεία χρειάζεται κόπους και θυσίες, αλλά πάνω από όλα ισχυρή θέληση  εφαρμογής δύσκολων αποφάσεων. Εάν δεν το κάνουμε τότε μήνυμα που θα εκπέμπεται  δεν θα είναι «Αιέν Αριστεύειν», αλλά «Αιέν χειροτερεύειν».

Αντγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς

       Μέλος ΔΣ ΕΑΑΣ