Ήταν Κυριακή 3 Μαρτίου του 1957 του Δρος Ντίνου Αυγουστή

     Γρηγόρης Πιερή Αυξεντίου. Γεννήθηκε στην κατεχόμενη σήμερα Λύση. Εκεί που γεννήθηκε και ο Παύλος Λιασίδης, ο αγαπημένος του ποιητής. Ερωτευμένος με την αιώνια Ελλάδα. Μικρός λαμβάνει μέρος σε θεατρική παράσταση της οποίας οι εισπράξεις στέλνονται για ενίσχυση του αγώνα στην μητέρα πατρίδα. Βασικός πρωταγωνιστής, ο Γρηγόρης που υποδύεται τον ρόλο του Εθνομάρτυρα Κυπριανού. Βιωματική εκτέλεση, αφού ο Εθνομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος,  ήταν ο ήρωας που τον εξέφραξε περισσότερο απ’ όλους. Είχε έντονη την αίσθηση για κοινωνική δικαιοσύνη. Του άρεσε η επαφή με τους απλούς ανθρώπους, τους γεωργούς, τους εργάτες… Μια παγωμένη νύκτα μαζεύει από τον δρόμο ένα φτωχό γέρο βιολοντζί και το πάει στο σπίτι του, στην οδό Αθηνάς της κατεχόμενης σήμερα πόλη της Αμμοχώστου. Τον περιποιείται και του δίνει χρήματα που συγκεντρώνει από έρανο που διεξήγαγε μεταξύ των συμμαθητών του. Είχε πλούσια αθλητικά προσόντα. Έπαιζε ποδόσφαιρο και ήταν πιστός οπαδός της «Ανόρθωσις».

     Έρχεται στην Ελλάδα για να γίνει φιλόλογος. Γράφει στην μητέρα του: «Μην λυπάσαι που έφυγα από την αγκαλιά σου, γιατί βρίσκομαι στην αγκαλιά της Ελλάδας, της πιο στοργικής μάνας όλου του κόσμου, που είναι υλικά φτωχή, αλλά ψυχικά είναι η πλουσιότερη μάνα όλων των αιώνων». Και η μάνα του Γρηγόρη απαντά με τους παρακάτω στίχους: «Γιατί εμέν αρνήθηκες και αγκάλισες άλλη, σ΄ αρέσαν από μακριά τα ατίμητα της κάλλη». Ο Γρηγόρης της ανταπαντά: «Δεν είναι από μακριά που γνώρισα τα κάλλη της μητέρα. Μες την καρδιά μου είχαν την τζιαί νύκταν τζιαί ημέραν».

     Δίνει εξετάσεις για να μπει στην Σχολή Ευελπίδων, κάτι που άρεσε περισσότερο στον πατέρα του, ο οποίος δεν έβλεπε με καλό μάτι την φιλοσοφική. Γράφει την έκθεση ιδεών στην δημοτική γλώσσα και απορρίπτεται. Γίνεται έφεδρος αξιωματικός και υπηρετεί στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Η Ελληνική κυβέρνηση αρνείται να τον προάγει σε μόνιμη θέση ανθυπολοχαγού. Πικραμένος επιστρέφει στην Κύπρο. Πρώτα εργάζεται σε γεωργικές εργασίες και ύστερα ως οδηγός, μεταφέροντας εργάτες στην αγγλική βάση της Δεκέλειας. Μυήθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. τον Ιανουάριο του 1955. Ορκίζεται να αγωνισθεί για την ΕΝΩΣΗ της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα, δίνοντας τον λόγο της στρατιωτικής του τιμής, στον ίδιο τον Αρχηγό Διγενή. Συνομιλεί τακτικά με το Κυριάκο Μάτση και μαζί προετοιμάζονται και περιμένουν την ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού.

     Το πρώτο του περίστροφο το αγόρασε ο ίδιος ο πατέρας του. Με την ευχή να το τιμήσει στα βουνά της Κύπρου. Αρχικά υπηρετεί στον Πενανταδάκτυλο, αργότερα στο Τρόοδος, για να καταλήξει στην περιοχή Μαχαιρά. Την πρώτη νύκτα του αγώνα κτυπά το κρατικό ραδιοσταθμό. Η ταυτότητα του γίνεται γνωστή στους άγγλους που το επικηρύσσουν με το ποσό των 250 λιρών. Αργότερα το ποσό αυξάνεται στις 5.000 λίρες. Διαισθανόμενος το κλοιό του θανάτου να πλησιάζει, παντρεύεται μυστικά στις 10 Ιουνίου 1955, στην κατεχόμενη σήμερα Ιερή Μονή της Αχειροποιήτου, την συγχωριανή του Βασιλική. Με δανεικούς αρραβώνες, στεφάνι καμωμένο από κληματόβεργες και κλωνάρια ελιάς, παρέα με το όπλο του, την στρατιωτική του στολή και λιγοστούς συναγωνιστές του. Καλή λευτεριά να μου ευχηθείς πάτερ, απάντησε στον ιερέα που ευχήθηκε στους νεόνυμφους να ζήσετε. Έκλαψε ο Γρηγόρης, όταν το επόμενο πρωί έπρεπε να αποχωρισθεί την Βασιλική. Τις επόμενες μέρες φθάνει στο νησί προκειμένου να καταστείλει τον αντάρτικο της ΕΟΚΑ ο σκληρός στρατάρχης Χάρτινκγ. Ο Γρηγόρης τον υποδέχεται με εκρήξεις που τον τρομάζουν. Κατατρεγμένος όσο κανένας άλλος από την προδοσία: «Όπου κι αν πάω η προδοσία με καταδιώκει», έγραφε με κάθε ευκαιρία ο ίδιος ο Αυξεντίου.

     Βγαλμένος από τα βάθη της Ελληνικής ιστορίας, βροντοφωνάζει ξανά το «Μολών Λαβέ» του Λεωνίδα. Εκεί στις κακοτράχαλες πλαγιές του ορεινού συμπλέγματος της Μονής Μαχαιρά. Έχει συντροφιά άλλους τέσσερις αγνούς αγωνιστές. Θέλει, όμως, να πεθάνει μόνος. Δίνει μια ανεπανάληπτη μάχη που κρατά καθηλωμένη για πολλές ώρες ολόκληρη την σιδηρόφρακτη βρετανική μηχανή. Οι άγγλοι αδυνατώντας να τον εξοντώσουν τον καίνε ζωντανό.

     Ήταν Κυριακή 3 Μαρτίου του 1957. Ο ήλιος είχε δύσει για τα καλά, όταν έφθανε στην Λύση το μαύρο μαντάτο. Το ραδιόφωνο των αποικιοκρατών μετέδιδε: «Δυνάμεις Ασφαλείας, που ενεργούσαν κατόπιν πληροφοριών, εφόνευσαν σήμερον την μεσηβρίαν εις περιοχήν παρά την Μονή Μαχαιρά, τον επικηρυγμένο δια ποσού 5.000 λιρών γνωστό υπαρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. και πρώην αξιωματικό του Ελληνικού Στρατού, τρομοκράτη Γρηγόριο Αυξεντίου….». Μια θλιβερή ιστορία που επαναλαμβάνεται. Οι σιδερόφρακτοι που βαφτίζουν «τρομοκράτες» όσους αγωνίζονται και θυσιάζονται για το ύψιστο ανθρώπινο αγαθό: την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!!!

     Γρήγόρης Πιερή Αυξεντίου. Ο εθελοντής Έλληνας Κύπριος ανθυπολοχαγός, που τίμησε και δόξασε όσο λίγοι την ένδοξη μάνα Ελλάδα. Η Ελληνική Πολιτεία, έστω και καθυστερημένα, το 2002, τον τίμησε, προάγοντας τον αναδρομικά στον βαθμό του Αντιστράτηγου. Ιδού και η παρακαταθήκη του: «είτε ζήσουμε, είτε πεθάνουμε, ένα θα είναι το έπαθλο του αγώνα μας, για νεκρούς και ζώντας. Η ΚΥΠΡΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ.  Όσοι δε επιζήσουν να ΜΗΝ επιδιώξουν ανταμοιβές και αξιώματα, γιατί οι υπηρεσίες στην πατρίδα ΠΟΤΕ δεν εξαργυρώνονται».

Δρ. Ντίνος Αυγουστή

Εκπαιδευτικός στο A.Τ.Ε.I Λάρισας

Από το Μονάγρι Λεμεσού

a.avgoustis@hotmail.com