Τουρκικές αμφισβητήσεις, προκλήσεις και εκβιασμοί με πλοία επιστημονικών ερευνών, του Χρήστου Μηνάγια {www.geostrategy.gr}

     Μετά την καθέλκυση, στις 17-2-2013, του πλοίου επιστημονικών ερευνών TÜBİTAK Marmara¹, η Υδρογραφική-Γεωγραφική Διεύθυνση της Διοίκησης Ναυτικών Δυνάμεων της Τουρκίας δημοσιοποίησε τις θαλάσσιες περιοχές που θα διεξαχθούν επιστημονικές έρευνες για το έτος 2013. Ειδικότερα δε, σε ότι αφορά στο Αιγαίο οι έρευνες των Τούρκων θα εστιασθούν στις ακόλουθες περιοχές:

· Περιοχή μεταξύ Ρόδου και κόλπου Μερσίνης

ü Αριθμός αποστολής (πλου): 2013/01, 2013/04

ü Ημερομηνία: Φεβρουάριος-Απρίλιος 2013

ü Κωδικός προγράμματος: 111Y023

ü Αριθμός επιστημόνων: 15

ü Η ευθύνη του προγράμματος ανήκει στο Ινστιτούτο Θαλάσσιων Επιστημών  του Πολυτεχνείου Μέσης Ανατολής/Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)

ü Φορέας που υποστηρίζει το πρόγραμμα: Τουρκικό Ίδρυμα Επιστημονικών και Τεχνολογικών Ερευνών TÜBİTAK

ü Επικεφαλής του προγράμματος: Καθηγητής Dr. Zahit UYSAL

ü Τομείς εργασιών: Ετεροτροφικά βακτήρια, κυανοβακτήρια, φυτοπλακτόν, βασικά πλουτοπαραγωγικά στοιχεία, ζωοπλακτόν, ψάρια και διατροφικά στοιχεία.

ü Μεθοδολογία: Δειγματοληψίες, ακουστικές καταγραφές κ.λπ.

ü Σκοπός του προγράμματος: Αποτύπωση της ποικιλότητας των υπαρχόντων οικοσυστημάτων στις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, της δυναμικότητας της ανοικτής θάλασσας και της υφαλοκρηπίδος (σ.σ. τουρκικής) καθώς επίσης της δυναμικής που έχουν τα βασικά πλουτοπαραγωγικά στοιχεία.

      Οι σταθμοί των επιστημονικών ερευνών φαίνονται στους τουρκικούς Χάρτες 1 και 2 που ακολουθούν, ενώ οι έρευνες θα είναι γίνουν επιφανειακά και σε κατατομές (επιφάνεια και κατώτερα βάθη):

· Περιοχή Αιγαίου (σ.σ. πρόκειται για δραστηριότητα που είχε αναγγελθεί για το 2012 και θα επαναληφθεί το 2013)

ü Αριθμός αποστολής (πλου): 2012/02

ü Αριθμός επιστημόνων: 12

ü Η ευθύνη του προγράμματος ανήκει στον καθηγητή Dr. Nihayet BIZSEL.

ü Φορέας που υποστηρίζει το πρόγραμμα: Τουρκικό Ίδρυμα Επιστημονικών και Τεχνολογικών Ερευνών TÜBİTAK

ü Επικεφαλής του προγράμματος: Ο Dr. Κemal Can BIZSEL του Ινστιτούτου Θαλασσίων Επιστημών και Τεχνολογιών/Πανεπιστήμιο DOKUZ EYLÜL

ü Μεθοδολογία: Δειγματοληψίες θαλασσινού νερού επιφανείας, ιζημάτων σε βάθος 20-1.000 μ., ζωοπλακτόν κ.λπ.

ü Σκοπός του προγράμματος: Πρώτον, η εξαγωγή συμπερασμάτων για τα διατροφικά επίπεδα και την επίδρασή τους στην βιοποικιλότητα του Αιγαίου. Και δεύτερον, η πραγματοποίηση ερευνών σε σταθμούς που θα επιλεγούν στο Αιγαίο κατά μήκος της γραμμής βορράς-νότος που φαίνεται στον τουρκικό Χάρτη 3.

     Ας σημειωθεί ακόμη ότι, το 2012 η τουρκική Υδρογραφική-Γεωγραφική Διεύθυνση δημοσιοποίησε τα εξής:²

· Το χρονικό διάστημα 5-30 Μαρτίου 2012 και 25 Ιουνίου-20 Ιουλίου 2012 θα πραγματοποιούντο 27 μετρήσεις τόσο στα τουρκικά χωρικά ύδατα όσο και στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου με σκοπό: πρώτον, τη μελέτη και εξαγωγή συμπερασμάτων από τα ευρήματα που θα προκύψουν κατά τη μέτρηση των ιδιαιτεροτήτων του οικοσυστήματος στην περιοχή της Οικονομικής Ζώνης της Τουρκίας στο Αιγαίο. Δεύτερον, τη δημιουργία βάσης δεδομένων με τις βασικές οικολογικές πληροφορίες αναφορικά με την υποδομή του εν λόγω οικοσυστήματος. Τρίτον, την πραγματοποίηση μελέτης αξιοποιώντας τα βιολογικά, χημικά και φυσικά δεδομένα που θα συλλεχθούν. Τέταρτον, τη προβολή των αλλαγών του οικοσυστήματος που θα υπάρξουν στο μέλλον. Και πέμπτον, την αξιολόγηση των στοιχείων που θα προκύψουν σε σχέση με τα μετεωρολογικά δεδομένα και τις κλιματικές αλλαγές του μέλλοντος. (βλ. Χάρτη 4).

· Το χρονικό διάστημα 2-16 Αυγούστου 2012, το υδρογραφικό πλοίο TCG ÇUBUKLU, θα πραγματοποιούσε έρευνες για την μέτρηση της αλμυρότητας, θερμότητας και διαύγειας των υδάτων του Αιγαίου, στην περιοχή που περιλαμβάνεται μεταξύ των τουρκικών χωρικών υδάτων και των διεθνών χωρικών υδάτων του Αιγαίου μέχρι τη γραμμή που φαίνεται στο Χάρτη 5 και ορίζεται από τα σημεία 39°41'.00''Β-025°40'.00''Α, 37°20'.00''Β-025°40'.00''Α και 36°35'.00''Β-026°43'.00''Α. 

     Όπως γίνεται κατανοητό, το επόμενο χρονικό διάστημα οι Τούρκοι με τα πλοία επιστημονικών ερευνών που διαθέτουν θα προβούν σε προκλήσεις, εκβιασμούς και αμφισβητήσεις των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, εφαρμόζοντας μια ηπιότερη μεν αλλά πιο ύπουλη τακτική. Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι ο τουρκικός στόλος διαθέτει πλέον δύο σύγχρονα ερευνητικά πλοία (το TÜBİTAK Marmara και το Βarbaros Hayrettin Paşa) με τα οποία η Άγκυρα θα πραγματοποιεί θαλάσσιες έρευνες, νόμιμες ή μη, όπου και όποτε αυτή το θελήσει. Στην περίπτωση δε, που η Τουρκία θα θελήσει να αυξήσει την ένταση τότε θα συνοδεύσει τα πλοία αυτά με αντίστοιχα πολεμικά.

     Το θέμα της δημοσιοποίησης των χαρτών, με τις θαλάσσιες περιοχές που έχουν προγραμματισθεί οι επιστημονικές έρευνες, αποκτά ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι οι συμβολισμοί στην εξωτερική πολιτική έχουν μεγαλύτερη αξία ακόμα κι από την ίδια την ουσία. Άλλωστε, η Άγκυρα μέσω των χαρτών αυτών προβάλλει τις προθέσεις της τόσο για την οριοθέτηση του Αιγαίου όσο και για την οριοθέτηση της Α.Ο.Ζ. νότια του Καστελόριζου.

     Τέλος, καθίσταται σαφές ότι η Τουρκία με την παραβατική συμπεριφορά της επιδιώκει: πρώτον, να διαπιστώσει τις ανοχές της ελληνικής πλευράς έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Και δεύτερον, να εκμεταλλευθεί οποιαδήποτε άστοχη αντίδραση είτε του επίσημου ελληνικού κρατικού μηχανισμού, είτε μεμονωμένων και εν θερμώ πρωτοβουλιών διαφόρων κύκλων, προκειμένου στη συνέχεια να προβεί σε επόμενες κινήσεις για δημιουργία τετελεσμένων ενόψει των μελλοντικών ενεργειακών εξελίξεων στην περιοχή.

[1] «Ακόμη ένα πλοίο επιστημονικών ερευνών αποκτά η Τουρκία», 8-2-2013, Χ. Μηνάγιας, www.geostrategy.gr

[2] «Τουρκικά παιχνίδια στο Αιγαίο», 23-8-2012, Χ. Μηνάγιας, www.geostrategy.gr

[3] «Νέα τουρκική προκλητικότητα με υδρογραφικά πλοία στο Αιγαίο», 4-9-2012, Χ. Μηνάγιας, www.geostrategy.gr